LAFAEK XEFI HALO MOE POVU NO TIMOR-LESTE TANBA NIA AROGANSIA

Maubere Tuba Rai Metin

Papa Francisco mai vizita Timor no halo povu nia fuan kontenti tebes, diferente ho ita nia ukun nain sira ke ema arrogante, naokten, bosokteen no loron kalan sama povu nia direitu, Papa ema ida ke hadomi ema kiak no ema ne’ebe vulneravel  no gava povu no dehan katak buat ne’ebe diak liu ke Timor-Leste iha maka ninia Povu, no saida maka diak liu maka Povu iha maka labarik sira.

Ita haree ita nia ukun nain sira, Papa la gava sira, karik Francisco hatene saida ke sira halo hasoru povu ida ne’e, povu ida ne’e ema ho laran osan mean, laran diak no Amu Papa senti duni ida ne’e bainhira nia halo kontaktu ho Maubere Oan sira.

Povu rihun ba rihun ba assiste missa iha Tasi Tolu, balu mai hosi dook tebes karik hamirik iha ne’eba no la han ka hemu, sorte maka la akontese moras ba povu bainhira hein oras ba rona Papa nia missa. 

Hau haree lafaek barak iha Tasi Tolu maka tur iha oin hodi assiste missa, no bainhira Papa koalia kona ba Lafaek sira ke bele tata makas, hau hamanasa mesak tanba hau hateke ba ema ke tur iha oin no hanoin katak karik sira sente la diak ona tanba diskursu Papa nian, tanba la iha lafaek ke tata Maubere Oan hanesan sira.

Lafaek sira ke tur iha oin (lee governu) sira la tata deit Maubere Oan nia liman, sira tata Maubere Oan nia moris, tata Maubere nia moris tomak, sira maka lafaek ke servisu hasoru povu ida ne’e lor-loron hodi habokur sira nia bolsu no husik Maubere Oan terus ba beibeik, lafaek sira ne’e ukun ho venenu ke povu tenke hemo no dala barak mate tanba sira ukun ho laran aat.

Lafaek nia xefi sira, Xanana, nia koitadu senti ke ninia “fitun” la nabilan ona, tanba besik Papa lafaek xefi  ne’e nia la dun ema importante ida, entaun Xefi Lafaek sira  rezolve kria problema iha aeroporto ho nia arogansia no halo ita hotu moe no hatun Timor-Leste nia naran iha mundu nia leet. 

Depois de hakilar no dudu Papa Francisco nia ema, ema hakilar katak lafaek senior ida ne’e maka primeiro-ministro, Papa nia ema lakohi hatene se nia PM ka liurai ka saida deit, tanba tenki respeita Vatikano nia protocolo no se se deit tenke respeita. Ita hotu hatene ona katak lafaek xefi ida ne’e nia hanoin katak nia boot liu lei, protocolo, boot liu Maromak no boot liu hot-hotu maibe seguransa Papa nian maka hanorin lafaek xefi didiak.

Meiu millaun Maubere Oan hola parte iha missa Tasi Tolu no la iha problema nein ida, povu la kria instabilidade, povu lao ho fé no domin, maibe, lafaek nia xefi sira maka estraga ita nia imajen no halo problema iha Papa Francisco nia sorin, hakilar hanesan ema isteriku, falta respeito ba Amu Papa, hau moe, moe tebes. Depois lafaek xefi ba sai kareta hanesan Papa maibe la hetan nein povu nia espiritu santo, nia hakilar mesak, hau komesa hanoin katak karik taka nia iha instituisaun mental ida tanba nia ulun mos moras mental todan ona.

Lafaek xefi to’o ona tempu ba deskansa no lori ó nia lafaek iha governu ho ó tanba imi hamoe deit ami no Timor.

Haree video lafaek xefi hakilar hanesan ema isteriku no lanu  ida iha ne’e.