Alkatiri nia arogansia no egoismu maka kria instabilidade politika iha rai doben

.

Oan Kiak

Fulan barak maka ami la hakerek ami nia opiniaun iha blog THND tanba ami hakarak eleisaun lao ho dame no lakohi ema dehan ami kria instabilidade ho ami nia opiniaun iha fatin ida ne’e.

Eleisaun hotu ona, tuir ami nia hanoin laiha vensedor ka vensidos iha eleisaun Jullu nian, apenas ita hetan surpresa balun ho partido rua liu-liu Partido Libertasaun Popular (PLP) tanba foin konkista terseiru lugar iha senariu politiku iha Timor-Leste. Hanesan partidu numeru 3 sira mos hetan lejitimidade hosi povu hodi ukun ita nia rai.

Partidu Maun Taur nian nakonu ho jerasaun foun no  ita espera katak bele deposita ita nia mehi tuan iha sira nia liman.

Partidu Fretilin manan duni eleisaun legislativa 2017, ida ne’e laiha duvidas tanba rezultadu oficial sai ona.

Maibe… Maibe…

Partidu Fretilin manan ho maioria simples, povu doben matenek ona no lakohi fo’o maioria ba partidu nein ida, povu hakarak líder hamutuk ukun ita hodi lori nasaun ida ne’e ba prosperidade maibe saída maka Dr. Alkatiri hakarak?

Mari Alkatiri la respeita povu nia vontade no hakarak ukun ho minoria maibe hakarak mos partidu seluk, oposição (maioria) ba hakruuk deit ba ninia vontade. Ho nia arogansia no egoismu Alkatiri assegura katak Fretilin mesak mak tur iha kadeira chave iha orgaun soberania hotu-hotu, Presidente da República Fretilin nia ema, Primeiru-ministru ema Fretilin no Presidente Parlamentu Nasional dala ida tan ema Fretilin 2000 ida. Entaun ita bele foti konkluzaun katak sira mesak bele ukun ita nia rai, los ka lae?

Oh, lae! Tanba sira nia hahalok hatudu katak sira nia arogansia bot liu sira nia forsa, tanba foin maka sira descobre katak sira mesak-mesak la consegue aprova sira nia programa, sira presiza PLP, CNRT no Khuntu nia votus hodi passa governo nia programa. Fretilin nia arogansia no egoismu maka kria instabilidade politika iha rai doben, karik sira fahe kadeira ho justisa no proporcionalidade ohin loron sira nia programa passa tiha ona iha PN, karik ho unanimidade.

Agora Fretilin tenki aguenta sira nia egoismu no arogansia rasik, lalika mai fo’o culpa ba partidu opozisaun sira, tanba partidu opozisaun laos ba servisu ba governu ka assegura katak imi nia programa ka imi OJE hetan aprovasaun, ida ne’e governu nia servisu laos opozisaun nia knaar, opozisaun nia knaar maka fiscaliza imi nia servisu no servisu hodi representa povu. Ita hotu tenki fo’o desculpa ba Fretilin tanba sira halo oituan konfuzaun ho governu no opozisaun, tanba bainhira sira servisu hanesan opozisaun sira defende deit sira nia patraun nia intrese no haluha povu nia intrese, foin maka kabeen boot koalia kona ba povu nia moris, bainhira sira opozisaun sira nonok, tan deit maun Xanana fo’o chupeta ida ba sira, projeto ZEESM.

Fretilin lalika mai hakilar intrese nasional ka ema kria instabilidade tanba ema nein ida kontra intrese nasional ka hakarak kria instabilidade, tanba hau la fiar iha hau nia fuan katak Maun Taur ka Maun Xanana hakarak halo krizi ida, pelu menus hau serteza absoluta katak Maun Taur hadomi nia povu no rai hodi la permiti krizi ida tan. Imi tenki hakmatek  iha imi nia fatin, husu imi nia kamaradas no liu-liu  imi nia juventude fanatiku Fretilin hodi hakmatek iha sira nia fatin no lalika propaganda baratu hodi hakfodak povu ho imi nia lian, intrese nasional no instabilidade, tanba lia bosok.

Demokrasia hanesan ne’e duni, opozisaun karik la konkorda ho governu iha direitu hodi dehan LAE ba imi, Alkatiri bele sae fundador (ita tenki respeita!) maibe lalika sura kolen ba povu, hau aman no maun mos Indonezia oho hodi ohin loron itaboot bele tur ida kadeira PM hodi ukun ita. Maun Mari mos lalika hatun jerasaun foun ke ohin loron tur iha PN tanba sira mos hanesan politikus jerasaun foun laiha obrigasaun hodi konkorda ho saida deit ke Maun Mari hakarak, ida ne’e akontese deit iha Maun Mari nia CCF, to’o ona, los ka lae? Ita lakohi harii jerasaun foun ida ke hatene deit doko ulun no dehan, “Yes, Sir”, ita hakarak ita nia jerasaun foun brani hodi dehan LAE uainhira sira la konkorda.

Maun Mari, uainhira ema la konkorda ho itaboot laos tanba vingança, vicio ka veneno, hanoin hanesan itaboot nian hanesan hanoin labarik sira iha eskola primaria, ema la konkorda hatene tanba sa Dr. Alkatiri? Tanba ema nia direito, tanba iha demokrasia ema iha direito ba dehan LAE no hau hanoin katak itaboot ema matenek hodi kompriende katak ema hotu la hanoin hanesan, iha CCF deit maka imi hotu hanoin hanesan tanba ditadura maka imi implementa iha imi nia partido laran, ema hotu fo’o viva ba xefi mesmu kuandu xefi la loos, hanesan oituan ho situasaun iha Koreia do Norte, militante Fretilin rona deit sira nia xefi no la hatene hanoin ho sira nia ulun rasik.

Povu doben, lalika tauk situasaun politika atual, ida ne’e normal iha demokrasia, lalika rona ema ke dehan katak situasaun ida ne’e kria instabilidade, lae. Ida ne’e demokrasia furak, ita nia Konstituisaun iha mekanismus hodi assegura estabilidade uainhira ka karik governu Alkatiri monu, rai sei la naben. Tanba ita nasaun foun, situasaun ida ne’e bele haforsa ita nia demokrasia hodi ita hotu aprende ho situasaun ida ne’e iha futuru.

Governu monu, governu seluk sei mai. Alkatiri no ninia equipa sei la salva mesak Timor, ita sei iha ema barak ke bele substitui sira no karik diak liu tan!

Governu presiza halakon arogansia no egoismu se lae…MONU!

Viva Timor-Leste!

.