ZEEMS Oecusse, “Xanana La Autoriza Veteranus Kaer projetu”

.

Jornal Nacional Diario  - Segunda-feira, 17 Marsu 2014

Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmao la fo autorizasaun ba veteranus sira atu kaer projetu, bainhira projetu Zona Espesial Ekonomia Merkadu Sosial (ZEEMS) Oecusse hahu, tanba Zona espesial Oecusse ne’e, presiza infra-estrutura ne’ebe metin, para lalika perde tempu ho emerjensia loro-loron.

Tanba ida ne’e dehan Xanana, problema alternativu ida dehan katak, atu temi osna ne’e haluha tiha lai, maibe temi saida mak atu halo agora, para 2015 ne’e, buat ne’ebe mak iha sidade laran nee aprezenta dehan nusa tiha ona.

Xanana dehan, ba Zona Especial Oecusse ne’e, labele Kilometru ida, kompania Unipesoal veteranu ida, Kilometru ida ho balun ba veteranus rua ida ne’e planu ida ne’e sei la lao.

“hau bolu atensaun ba Sekretariu eletrisidade, ba eletrisidade ne’e, veteranus la tama ona to’o ona tempu, la’e ita lafunsiona, buat ne’e dehan bapak bikin, bapak sira mka halo, sira la’o lakon tiha, fahe osan iha problema mak sira mai fali kesar,” dehan PM xanana liu husi nia esplikasaun iha enkontru ba aprezentasaun planu ba ZEEMS Oecusse ne’ebe hala’o iha Centro Convensoes Dili (CCD) Sesta (14/3).

Tanba kontinuasaun ba Zona espesial ne’e nafatin, depois de serimonia 2015, tanba ne’e, lalika temi alternativa hahu ho osan, maibe temi alternativa, hahu ho saida.

“ita temi tiha ona katak, 4 vias iha fatin ida ne’ebe ita hanoin atu ba selebrasoens ne’e 4 vias, ba kontinuasaun Zona Espesial ne’e oinseluk, tanba ita temi agora ne’e ba 2015, needuni mak alternativa dehan katak, hahu husi ne’ebe, ita temi dehan alternativa ida diak liu ba ita iha 2015 agora,” relata xanana.

Maibe Xanana hatutan, agora dadauk ne’e tenki fokus lai ba 2015, hodi prepara Pante Makasar ne’e said uni buat diak ida, ba festa tinan 500 ne’e.

“Ita hatene katak, atu tau infraestrutura tuir Master Plan ba Zona Ekonomia ne’e, sei lori tempu, ne’eduni ba selebrasaun ne’e, ita fokus ba minimais kondisoens para selebrasaun iha Novembru 2015 ne’e,” akresenta Xanana.

Tanba problema laos deit ba selebrasaun 2015 ne’e, maibe ida ne’e pontu de partida ona ba kontinuasaun Zona especial ne’e.

Iha fatin hanesan, Sekretariu Jeral Partidu ne’ebe sempre halo istoria ‘FRETILIN’, Mari Alkatiri akresenta katak, kuandu hare tuir ekonomia de eskala, diferensa entre 4 vias ho 2 vias ne’e US$9 Miloens.

“Se ita halo 2 vias, tinan rua ka tolu mak ita halo tan 2 vias, ne’e bele sai dobro do presu, inves de U$9 milloens de diferensa, podeser U$30 miloens de diferensa,” katak Alkatiri.

Tanba mobilizasaun sasan nia folin sa’e, no buat sira ne’e hotu, ne’e duni tenki hanoin didiak, sei halo deit 2 vias tanba laiha tempu atu halo 4 vias, maibe signifika katak, imidiatamente kuandu 2 vias pronto ona, tenki kontinua nafatin halo 4 vias, tanba makinaria sira ne’e mobilizadu ona ba iha ne’eba.

Planu ida ne’e atu evita, para labele dezmobiliza tiha, mak mobiliza fila fali, ida ne’e ekonomia mak halo konta hanesna ne’e duni, se lae sai karun liu fali, salienta Alkatiri.

.