Kazu Asaltu Advogadu TL, “Prezidente Tribunal Supremu Internasional Bolu Australia”

.

Jornal Independente - Kuarta-feira, 08 Janeiru 2013 

 International Court of Justice (Tribunal Supremu Internasional) bolu Australia hodi hata’an ba kazu krime asaltu hasoru advogadu no prende pasaporte testamuna Timor-Leste nian. 

Prezidenti ICJ Peter Pomka hakerek karta direita ba primeiru Ministru Tonny Abott atu aprejenta an iha loron 20 fulan Janeiru tinan ida ne’e (2014) iha Tribunal. Iha karta ne’e, Prezidente ICJ bolu atensaun katak, atuasaun ne’ebe intelejensia ka Australia Scret Intelegence Service (ASIS) halo hasoru advogadu Bernanrd Colery no prende pasaporte testamuna Timor Leste nia prezudika TL nia kazu. 

 Tuir Ministru Petroleum no Rekursu Naturais (MPRN), Alfredo Pires katak, karta prezidenti ICJ ba PM Australia ne’e bazeia ba keixa ofisial ne’ebe Timor-Leste hato’o ona iha loron 20 fulan Dezembru 2013 (tinan kotuk). 

Intelejensia Australia halo asaltu hasoru advogadu Timor-Leste iha loron 3 fulan Dezembru 2013, hodi na’ok dokumentu balun no prende pasaporte testamuna ba kazu disputa lina fronteira maritima nian (kazu Certain Maritime Agreement on Timor Sea). 

“Asaltu intelejensia Australia sira halo ba advogadu Timor-Leste Bernard Collery no prende passaporte husi ita nia testamunha, ida ne’e mos kazu seluk ona, Timor-Leste aprezenta ona keixa iha loron 20 Dezembru (2013) la’os ba arbitrasaun, maibe ne’e as liu 9ho naran) International Court of Justice (ICJ),” hateten Ministru MPRN, Alfredo ba Jornalista sira iha PN, horseik. 

 Maski nune’e Prokurador Jeral Australia George Brandis konsidera tuir sira nia lei asaun ne’e legal ba interese seguransa nasional Australia nian, maibe, turi Alfredo katak, Timor-Leste foti kazu ne’e tuir lei internasional nian. “Ne’e todan oituan ba Australia, mas ne’e hanesan prosesu tanba ita tenke haree kona ba dokumentus, asaltu ne’e viola lei internasional ka lae,” nia hateten. 

Tuir Alfredo katak, juis sira mak sei defenede Timor-Leste iha prosesu julgamentu ne’ebe sei hala’o iha loron 20 fulan janeiru tinan ida ne’e, iha Deng Haag, Olanda. 

 Alfredo mos konsidera Australia laiha ona dalan seluk, so ba Tribunal atu ba rejolve. Antes ne’e Timor-Leste husu ona Australia atu fo fila dokumentu, maibe laiha resposta pozitivu, nune’e tenki liu husi porsesu legal atu bele hetan justifikasaun. 

Kona ba kazu disputa lina fronteira maritima nian (kazu Certain Marititme Agreement on Timor Sea) entre Timor-Leste ho Australia sei halao jurgamentu iha loron 7 fulan-Fevereiru tinan ida ne’e (2014). 

.