Rezolve Konflitu Mauk Ho Xanana, “Antero Benedito: PR Taur Tenki Independenti”

.

Jornal Nacional Diario - Kuarta-feira, 04 Dezembru 2013 

Dosente Universidade Nacional Timor Lorosa’e (UNTL), Antero Benedito da Silva hateten katak, Prezidenti Republika (PR) Taur Matan Ruak, nu’udar simbolu Unidade nasional no aman ba nasaun ida ne’e, tenki independenti, iha kazu konflitu entre eis Komandante brigada Vermelha Paulino Gama ‘Mauk Moruk’ no Primeiru Ministru (PM) Kay Rala Xanana Gusmao. 

 Tanba tuir Anteiro nia hare katak, Xefi Estadu Taur Matan Ruak nia pozisaun iha dialogu ne’ebe realiza iha Centro Convensoes Dili (CCD) fulan kotuk, Taur Matan Ruak identifika an nu’udar parte ba Primeiru Ministru Xanana Gusmao nian. 

“Mekanismu primeiru ne’ebe loloos ne’e loke dalan ba Sr. Mauk MOruk ho Primeiru Ministru Xanana mak Prezidenti da Republika, nu’udar lider ne’ebe a’as liu, maibe iha prezidenti nia intervensaun ida foin lalais ne’e, prezidenti nia pozisaun ne’e la funsiona nu’udar prezidenti, tanba Prezidenti hakat liu tiha ona hodi identifika an nu’udar parte ba Primeiru Ministru nian,” afirma Anterio Bendito da Silva ba JNDiario, iha UNTL Kaikoli, Dili, Tersa (03/12). 

Dosente UNTL husi fakuldade Sosial Politika (FASPOL) ne’e konsidera, mekanismu ida atu halo Mauk Moruk ho PM Xanana ne’e failla ona, tanba Prezidenti la independenti, maibe haliis liu ba parte ida. 

Eis kordenador Dewan Solidaritas Pemuda Pelajar dan Mahasiswa Timor-Leste ne’e akresenta katak, dalan seluk atu hadia konflitu entre Mauk Moruk ho Xanana mak mekanismu husi veteranu sira iha Distritu baucau, ne’ebe lidera husi eis komandante Rejiaun III, Cornelo Gama ‘L-7’, Alin Laek, Kriadu no sira seluk tan. 

Tanba tuir Anteiro Bendito, sira nia esforsu ne’e atu hadia mekanismu ne’ebe liu husi Prezidenti da Republika, ne’ebe nudar lider ka aman ba nasaun ida ne’e nian. 

Anterio mos hatutan katak, nia parte mos envolve iha Bloku Primeiru Ministru nian, maibe tanba nia hanesan Prezidenti da Republika, ninia pozisaun ne’e tenki funsiona tuir Prezidenti ba ema hotu, laos prezidenti ba grupo balun de’it. 

 “Mekanismu segundu nia mak, bainhira iha koalia kona ba kestaun pasadu, ne’ebe liga ho funu nian, maibe ida ne’e lideransa FRETILIN sira nian servisu, hahu husi Mari Alkatiri, ba to’o iha segundu jerasaun Comite Central inklui Lere Anan Timur, sira ne’e tenki tuur hamutuk ho Paulino Gama para halo diskusaun atu rezolve problema ne’ebe relasiona ho estratejia funu nain,” esplika Antero bendito da Silva. 

Antero Benedito mos esklarese katak, Mauk Moruk hakarak kuriji sistema ne’ebe la’o iha rai laran, no koriji mos hakat dezenvolvimentu balun ne’ebe tuir ninia hanoin katak, la konduz ho la lori Timor sai diak liu. 

“Maibe ida ne’e kestaun seluk, ida ne’e hanesan dalan ida ne’ebe nia halo movimentu politika extra parlamentar, hodi halo kritika regular ba Estadu, maibe ida ne’e dalan id akatak, nia la hili opsaun atu ba eleisaun, maibe nia halo deti movimentu politika ida hodi kritika estadu iada ne’e nian,” tenik Anterio Benedito da Silva. 

 Maibe Anterio dehan, dalan ikus liu mak liu husi eleisaun, kuandu to’o tempo eleisaun mai, nia bele tama iha FRETILIN nia laran, tanba Mauk Moruk agora dadaun ne’e mos nia reklama-an hanesan parte ida husi lider FRETILIN, hodi aprejenta ninia estratejia politika.

.