Maijen Lere: “Uza Violensia, PNTL-F-FDTL Sei Simu Mos Ho Violensia”

.

Jornal Nacional Diario - Kinta-Feira, 13 Junho 2013

Xefi Estado Maior Jeneral FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL), Maijor Jeneral (Maijen) Lere Anan Timur hateten katak, wainhira Polisia Nasional Timor-Leste no FALINTIL-Forsa Defeza Timor-Leste (F-FDTL) halo atuasaun ruma maka joven sira uza violensia, PNTL no F-FDTL mos sei simu hasoru ho violensia. 

Tamba Maijen Lere dehan, PNTL no F-FDTL sei hala’o tuir lei no orden laos bulak maka halo arbiru deit, entaun labele komenta deit situasaun polisia nian maibe presiza rona esplikasaun husi Polisia rasik.

“Uluk hau dehan katak, se mak uza violensia hau mos prepara para simu ho violensia, laos dehan Demokrasia be ita dehan o baku diak hau baku ladiak, hau baku tamba hau halo tuir lei no orden ou hala’o hau nia kna’ar nuudar Polisia, nudar F-FDTL, ema bulak ne’e mak baku arbiru deit, se Polisia baku nia iha esplikasaun, labele komenta-komenta,

Polisia ladiak-ladiak, entaun imi halo fali polisia diak liu fali ida ne’e,” dehan Maijen Lere ba Jornalista sira iha Palasiu Prezidensial, Aitarak Laran, Dili, Kuarta (21/6), hafoin informa situasaun iha rai laran, liu-liu situasaun F-FDTL ba Prezidenti da Republika (PR) Taur Matan Ruak. Atuasaun Taks Force, PNTL nian foin dadauk ne’e iha Audian, Dili, ne’ebe rezulta Deputadu Manuel Castro husi bancada FRETILIN, sai vitima tamba Deputdau ne’e ba sori ka ba tama iha klaran hodi hapara problema.

Xefi Estadu Maijor ne’e husu ba Joven no komunidade sira mos tenki komprende kna’ar forsa armada no Polisia nian, tanba polisia hala’o atuasaun ida tuir lei no orden ne’ebe mak nia konado fo.

 “Hau hanoin katak, Polisia halo tuir lei no orden ne’ebe mak ninia komando fo, ne’e mak hau hanoin katak, ita joven, ita nia populasaun buka kumpriende knaar ema ida-idak ninian, kna’ar Polisia nian saida? Knaar F-FDTL nian saida? no knaar Politika nian sira saida?,” dehan Lere.

Maijen Lere mos husu ba Joven sira atu labele nakar demais tanba PNTL halao atuasaun baproblema ruma tuir lei no orden, laos arbiru, tanba ne’e Joven no Populasaun mak la fiar polisia entaun, Instituisaun PNTL ne’e labele iha, PNTL ne’e iha atu hala’o kna’ar ida dehan atur lei no orden.

“Hau hanoin katak, ita nia joven sira mos labele nakar demais, labele nakar demais, ema polisia halao ninia kna’ar dehan hatur lei no orden, se hau nia knaar mak hatuur lei no orden o la fiar ne’e o atu fiar fali saida? entaun ita lalika iha Polisia ba nia an rasik,” hateten maijen hodi apela ba joven sira.

Maijen Lere haktuir tan katak,”Se iha estrada ne’eba Polisia halo atuasaun porque demais, Polisia laos bulak be baku deit, se o mai atu baku polisia, polisia atu haree baku husu fali o, ne’e polisia mos tenke responde,” dehan maijen Lere.

Maijen Lere mos hatutan tan katak, instituisaun ida-idak ho ninia servisu rasik, tamba ne’e nia hateten nia nudar militar la bele tama iha politiku, politiku kritika nia sei nonok hodi rona, buat ne’ebe diak hateten katak, diak no buat ne’ebe a’at presiza buka para hadiak.

“Hau hanoin ida ne’ene ema bolu dehan katak, ita ema ida-idak, instituisaun ida-idak ho nia servisu, hau militar hau la bele tama politika, politiku kritika hau, hau nonok, hau rona, buat ne’ebe que diak hau dehan katak, hau halo diak, buat ne’ebe at hau kuriji,” dehan Lere.

Tanba ne’e, nia husu se buat ruma lalos entre politika ho militar ka militar ho politika buka para esplika ba malu, se lae ema interpreta dehan politika kontra polisia ka polisia kontra politika, tanba ne’e presiza tempu para aprende.

“Ita Timor ne’e ita hakarak responde hanesan Portugues dehan ‘tacu a tacu’ labele, ita buka haraik an aprende ba malu, se iha buat ruma que la diak keta politika ou militar, politku ho polisia, ita esplika ba malu duque ita hatudu liman ba malu, orsida ema unterpreta politika hatudu liman ba polisia, polisia kontra fali politiku, buat sira ne’e hotu, hau hanoin katak presiza tempu para aprende,” dehan Maijen Lere.

.