TLPres: TMR on declaration of assets‏ ( VERSAUN TETUN)

.

Ha’u nia doben povu Timor-Leste,

Iha 20 Maiu 2012, ha’u simu pose nu’ud’ar Chefe Estadu Repúblika Demokratik Timor-Leste nian.

Iha momentu ida ne’e maka bainhira Ita Boot sira, povu Timor-Leste, konfia mai ha’u-ata ho kbiit no privilejiu oioin atu serbí Ita. Nune’e ho kbiit no privilejiu hirak ne’e mai ho mós responsibilidades aas no sériu liu.

Parte ida hosi ha’u-ata ninia responsibilidades hirak ne’e mak atu kumpri promesas halo ona iha ha’u nia kampanha eleitoral. Ida mak ha’u buka atu hatudu ezemplu di’ak ida ba politik ne’ebé disiplinadu no moos iha Timor-Leste.

Korupsaun mak buat ida be perigozu no neineik-neineik infekta daudaun ita nia sosiedade. Nia de-estabeliza ita nia karakter moral no halo fraku ita nia instituisaun sira. Iha tempu ida bainhira ita presiza hatudu disiplina hodi alkansa objetivus dezenvolvimentu nasional sira ita bele haree katak la iha tan ameasa boot liu ba objetivus nasaun nian hanesan korupsaun ba intereses pesoal.

Nu’udár Prezidente, ha’u-ata halo deklarasaun tomak no kompletu ba ha’u nia propriedades pesoal tomak ba públiku.

Ha’u halo ida ne’e hodi bele ita nia povu bele hatene propriedades pesoal saida mak ha’u-ata kaer iha ha’u nia Prezidénsia no ha’u jura atu hala deklarasaun tinan-tinan to’o ha’u nia mandatu remata. Ha’u halo ida ne’e atu kumpri ha’u nia promesa atu lider liu hosi ezemplu iha luta ida ne’e hasoru korupsaun.

Gabinete Prezidente nian institute públiku ida ne’ebé ha’u-ata simu ona konfiansa atu hala’o knar konstitusional ida ne’ebé krítiku ba funsionamentu Estadu nian. Gabinete ne’e la’ós feramentu ida ba ha’u nia enrikesimentu pessoal.

Hodi halo deklarasaun ba ha’u nia propriedades pesoal ne’e no liu hosi deklarasaun tinan-tinan ha’u sei, tuir responsibilidades ha’u nian ba sidadaun tomak no Repúblika Demokratika Timor-Leste, demonstra/hatudu katak ha’u la uza no sei la uza ha’u nia pozisaun atu hariku ha’u an rasik no atu pratika hahalok koruptu hanesan ne’e.

Iha ailaran ita uluk ko’alia ba Timor-Leste ida be livre hosi korupsaun hosi sira ba mai tiha ona atu ukun ita. Timoroan barak fakar raan ba mehi ida ne’e. Ita labele haluha ona ideal patriota sira ne’e dada dalan ba ita iha tempu uluk nian. Hirak ne’e virus korupsaun mak han ona sira.

Ha’u bolu membru governu tomak, parlamentu nasional, tribunal sira no ofisial públiku sira atu mai hamutuk ho ha’u atu aprezenta tomak no kompletu deklarasaun propriedades pesoal tinan-tinan.

Mai ita hotu hamriik metin iha luta ida ne’e atu halo Timor-Leste ida be forte no prósperu. Sira hirak be hili atu la hamriik hamutuk iha luta ida ne’e hodi hasoru korupsaun tenke husu sira an rasik keta sira tebes duni aptu atu tur iha institutu públiku duni ka oinsá. Povu Timor-Leste, ne’ebé ita serbí loroloron, mak loloos fihir kredibilidade ba hirak be tur iha institutu públiku nune’e to’o ikus ita nia povu mak sei halo desizaun final ba ita tomak nia destinu. 

.